- worksheet 5
สารบัญเนื้อหา :
• พิกัดขอบฟ้า
• การหาตำแหน่งดาวเหนือ
• กลุ่มดาว (Constellation)
• กลุ่มดาวหลัก ที่ใช้ในการหากลุ่มดาวอื่นๆ
• แผนที่ดาว (Sky chart)
• จักรราศี (Zodiac)
สักวาดาวจระเข้ก็เหหก ศีรษะตกหันหางขึ้นกลางหาว
เป็นวันแรมแจ่มแจ้งด้วยแสงดาว น้ำค้างพราวปรายโปรยโรยละออง
ลมเรื่อยเรื่อยเฉื่อยฉิวต้องผิวเนื้อ ความหนาวเหลือทานทนกมลหมอง
สกุณากาดุเหว่าก็เราร้อง ดูแสงทองจับขอบฟ้าขอลาเอย
สักวาบทนี้มีใจความสำคัญอยู่ที่ว่า เมื่อใกล้สว่างดาวจระเข้ก็เหหก ศีรษะตกหันหางขึ้นกลางหาว กลุ่มดาวจระเข้อยู่ทางขอบฟ้าทิศเหนือ เมื่อเริ่มขึ้น จะเห็นทางด้านตัวกระบวย (ด้านหัวจระเข้) โผล่ขึ้นมาทาง ขอบฟ้าทิศตะวันออกเฉียงเหนือ แล้วค่อยๆ เคลื่อนไปทางขอบฟ้า ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ โดยจะหันเหเอาด้านตัวกระบวยหรือหัวจระเข้ เคลื่อนที่ไป เมื่อกลุ่มดาวกลุ่มนี้ เคลื่อนที่มาตรงขอบฟ้าทิศเหนือ จะเห็นเป็นรูปกระบวยคว่ำลง เมื่อใกล้จะตก จะเห็นกลุ่มดาวกลุ่มนี้หันเอาด้าน ตัวกระบวยหรือหัวจระเข้ปักลงไปทางขอบฟ้าก่อน ด้วยเหตุนี้คนโบราณ (โดยเฉพาะคนไทย) จึงใช้ดาวกลุ่มนี้เป็นเครื่องบอกเวลาได้
การหากลุ่มดาวจระเข้นั้นง่ายมาก กลุ่มดาวนี้จะอยู่ทางทิศเหนือ เมื่อเริ่มขึ้นจะเริ่มขึ้น ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือและตกทาง ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ แต่การขึ้นและตกนั้นเปลี่ยนไปตามฤดูกาล คือเดือนมกราคมจะขึ้นตั้งแต่เที่ยงคืนเศษ เวลาตี 2 จะเห็นครบ 7 ดวง ก่อนสว่างจะเห็นอยู่ทางขอบฟ้าทิศเหนือ เห็นเป็นรูปกระบวยคว่ำ ในเดือน เมษายนระหว่างโรงเรียนปิดเทอมจะเริ่มขึ้นตั้งแต่หัวค่ำ พอใกล้สว่างจะตก เดือนพฤษภาคมพอเริ่มมือจะเห็นครบ 7 ดวงเต็ม เป็นรูปกระบวยใหญ่ พอตี 3 ครึ่ง จะเริ่มตก พอปลายเดือนมิถุนายนเริ่มมืด จะเห็นดาวจระเข้หรือกลุ่มดาวกระบวยใหญ่ อยู่กลางท้องฟ้าทางทิศเหนือ พอเดือนสิงหาคมเริ่มมืดจะเห็นกลุ่มดาวกระบวยใหญ่ อยู่ทางทิศ ตะวันตกเฉียงเหนือ หันเอาปากกระบวยลง เอาด้านกระบวยชี้ฟ้า พอปลาย เดือนกันยายนเริ่มมืด กลุ่มดาวกระบวยใหญ่ก็เริ่มตกเวลาและเดือน ดังกล่าวข้างต้น ใช้ได้ตลอดกาล คือจะเป็นดังกล่าวทุกปีไม่มีเปลี่ยนแปลง
การหากลุ่มดาวจระเข้นั้นง่ายมาก กลุ่มดาวนี้จะอยู่ทางทิศเหนือ เมื่อเริ่มขึ้นจะเริ่มขึ้น ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือและตกทาง ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ แต่การขึ้นและตกนั้นเปลี่ยนไปตามฤดูกาล คือเดือนมกราคมจะขึ้นตั้งแต่เที่ยงคืนเศษ เวลาตี 2 จะเห็นครบ 7 ดวง ก่อนสว่างจะเห็นอยู่ทางขอบฟ้าทิศเหนือ เห็นเป็นรูปกระบวยคว่ำ ในเดือน เมษายนระหว่างโรงเรียนปิดเทอมจะเริ่มขึ้นตั้งแต่หัวค่ำ พอใกล้สว่างจะตก เดือนพฤษภาคมพอเริ่มมือจะเห็นครบ 7 ดวงเต็ม เป็นรูปกระบวยใหญ่ พอตี 3 ครึ่ง จะเริ่มตก พอปลายเดือนมิถุนายนเริ่มมืด จะเห็นดาวจระเข้หรือกลุ่มดาวกระบวยใหญ่ อยู่กลางท้องฟ้าทางทิศเหนือ พอเดือนสิงหาคมเริ่มมืดจะเห็นกลุ่มดาวกระบวยใหญ่ อยู่ทางทิศ ตะวันตกเฉียงเหนือ หันเอาปากกระบวยลง เอาด้านกระบวยชี้ฟ้า พอปลาย เดือนกันยายนเริ่มมืด กลุ่มดาวกระบวยใหญ่ก็เริ่มตกเวลาและเดือน ดังกล่าวข้างต้น ใช้ได้ตลอดกาล คือจะเป็นดังกล่าวทุกปีไม่มีเปลี่ยนแปลง
CONTENTS :
- horizontal coordinate system
- Constellation & Zodiac
เพิ่มเติม :
- การหาระยะทางของวัตถุอวกาศ การคำนวณ Parallax Part 1 | Part 2
- นิทานดาว
